Trên toàn cầu, có hơn 120 loại cà phê được trồng, tuy nhiên chỉ có hai loại được sử dụng phổ biến trong cách pha cà phê của mọi người, đó là Cà phê Arabica (còn được gọi là cà phê Chè) và Cà phê Robusta (còn được gọi là cà phê Vối).
Khi hạt cà phê Arabica và Robusta được rang, chúng có vẻ khá giống nhau bề ngoài. Tuy nhiên, thực tế là chúng có những khác biệt hoàn toàn về hương vị, điều kiện sinh trưởng và giá trị thương mại.
Những khác biệt này chịu ảnh hưởng một phần từ nguồn gốc, đặc điểm di truyền và lịch sử canh tác lâu đời của chúng.
Bên cạnh đó, trong ngành cà phê, các tiêu chuẩn chất lượng đã giúp mở rộng khoảng cách khác biệt giữa hai loại cà phê Arabica và Robusta hơn rất nhiều.
Để hiểu rõ hơn về cách phân biệt hai loại cà phê này, hãy cùng CaPheCFD tìm hiểu chi tiết hơn qua bài viết dưới đây.
Cà phê Arabica là gì?
Cà phê Arabica, có tên khoa học là Coffea Arabica, là một loại cà phê được gọi khác là cà phê Chè tại Việt Nam. Điểm đặc trưng của loại cà phê này là hàm lượng cafein thấp, chỉ từ 1-2%. Mặc dù hàm lượng cafein thấp, nhưng cà phê Arabica lại có nhiều hương vị phong phú hơn so với cà phê Robusta.
Như đã đề cập trước đó, giống cà phê Arabica đã được con người khám phá từ rất sớm tại vùng cao nguyên ở phía Tây Nam của Ethiopia. Loại cà phê này đã được đưa ra các nước trên thế giới bởi người Pháp và người Hà Lan, và lan rộng đến nhiều quốc gia, trong đó có hai quốc gia trồng nhiều nhất là Colombia và Brazil.
Ở Việt Nam, cây cà phê Arabica cũng được trồng phổ biến. Tuy nhiên, sản lượng và chất lượng của loại cà phê này chưa được đánh giá cao so với một số quốc gia khác. Mặc dù vậy, cà phê Arabica vẫn đem lại sự đa dạng hương vị và được ưa chuộng bởi những người yêu thích cà phê đắt đỏ và độc đáo.
Nguồn gốc Arabica
Trong quá khứ, cà phê Robusta và cà phê Arabica đã được cho là hai anh/em cùng họ, nhưng gần đây, các nghiên cứu mới đã chỉ ra điều ngược lại. Cụ thể, các nhà khoa học đã xác định rằng cà phê Robusta thực sự là cha/mẹ của cà phê Arabica. Từ việc phân tích trình tự gen của các loài trong họ cà phê, họ phát hiện ra rằng cà phê canephora (hay còn gọi là Robusta) đã lai với một loài cà phê khác là Euginoides để tạo ra cây cà phê Arabica.
Về mặt lịch sử, cà phê Arabica được coi là loại cà phê xuất hiện đầu tiên trong lịch sử canh tác. Từ thế kỷ thứ IX, những cây Arabica hoang dã đã được phát hiện ở khu vực rừng mưa của Ethiopia. Rồi đến khoảng thế kỷ XV – XVI, hạt cà phê Arabica đã vượt Biển Đỏ để lan rộng đến các nước Ả Rập láng giềng, trước khi được mang đi khắp thế giới qua các chuyến vận chuyển đường biển của người Hà Lan chỉ sau vài thế kỷ sau đó.
Trong khi đó, cà phê Robusta được tìm thấy sau một thời gian dài vào những năm 1800, tại khu vực Tây Phi xung quanh hồ Victoria ở Uganda. Ngày nay, cả hai loại cà phê này đã được trồng ở hầu hết các vùng trên toàn cầu. Tuy nhiên, cà phê Robusta chủ yếu được trồng tại Trung và Tây Phi, cùng với một số vùng ở Đông Nam Á, đặc biệt là Ấn Độ, Việt Nam và Indonesia. Còn cà phê Arabica chiếm khoảng 70% diện tích đất canh tác toàn cầu và chủ yếu phân bố tại Đông Phi, Trung và Nam Mỹ.
Quốc gia nào sản xuất
Những nước sản xuất cà phê Robusta hàng đầu trên thế giới bao gồm:
- Việt Nam: Việt Nam là quốc gia hàng đầu về sản xuất cà phê Robusta trên thế giới. Nhiều vùng miền tại Việt Nam như Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Nông… đều nổi tiếng với các vùng trồng cà phê chất lượng cao.
- Brazil: Brazil là quốc gia có sản lượng cà phê Robusta lớn thứ hai trên thế giới. Cà phê Robusta ở Brazil được trồng chủ yếu ở miền bắc và miền nam của đất nước này.
- Indonesia: Indonesia cũng là một trong những quốc gia sản xuất cà phê Robusta lớn. Cà phê Robusta ở Indonesia được trồng chủ yếu ở các khu vực như Sumatra và Java.
- Các quốc gia khác: Ngoài ra, cà phê Robusta cũng được trồng ở các quốc gia như Ấn Độ, Uganda, Cộng hòa Trung Phi, Ethiopia và Angola. Tuy nhiên, sản lượng cà phê Robusta của các quốc gia này thường không lớn bằng so với ba quốc gia đứng đầu là Việt Nam, Brazil và Indonesia.
Những quốc gia này đóng góp quan trọng vào cung cấp cà phê Robusta cho thị trường toàn cầu và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về loại cà phê này.